Czym jest zadatek?
Zamierzasz podpisać umowę i wpłacić pieniądze na poczet realizacji zlecenia? Uważaj! Błąd w zapisie może kosztować Cię sporo nerwów i pieniędzy, jeśli współpraca się nie powiedzie. W praktyce wiele osób myli zadatek z zaliczką, nie zdając sobie sprawy z ogromnych różnic prawnych między nimi. Przeczytaj poniższy artykuł, zanim podpiszesz umowę – albo od razu skonsultuj się z adwokatem od spraw cywilnych, by nie stracić więcej, niż planowałeś zainwestować.
Spis treści:
Czym jest zadatek?
Przez zadatek należy rozumieć pewną sumę pieniężną lub rzecz daną stronie przy zawieraniu umowy.
Jak stosować zadatek?
Przepisy dotyczące zadatku i skutków jego przekazania mają charakter dyspozytywny, co oznacza, że stosuje się je tylko wtedy, gdy strony w umowie nie postanowią inaczej. Zatem w pierwszej kolejności decydujące znaczenie dla instytucji zadatku i jego skutków będzie miała treść zawartej umowy. Dopiero gdy w umowie nie ma żadnych postanowień dotyczących sposobu rozliczenia zadatku stosuje się odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego.
Jak jest wysokość zadatku?
W przepisach, które regulują instytucję zadatku nie ma konkretyzacji jego przedmiotu, co pozwala przyjąć, że przedmiotem zadatku może być kwota pieniężna albo rzecz. Przepisy nie regulują też w sposób szczególny wysokości zadatku, a tym samym to my jako strony umowy możemy zdecydować o jego wysokości (podlega to swobodzie kontraktowej). Wysokość zadatku nie podlega także miarkowaniu.
Zadatek w nieważnej umowie
Zadatek – jako postanowienie umowne – stanowi integralną część umowy, co oznacza, że w sytuacji gdy została zawarta nieważna umowa, to klauzula zadatku nie wiąże stron.
Czym się różni zadatek i zaliczka?
Niejednokrotnie w praktyce można napotkać problem z rozróżnieniem, czy dane postanowienie umowy ma charakter zadatku, czy zaliczki. Obie instytucje mają wspólną cechę, jaką jest przeznaczenie, zgodnie z którym wpłacane są na poczet wykonywanej w przyszłości umowy. Zadatek może spełniać różne funkcje – może stanowić potwierdzenie zawarcia umowy, zabezpieczenie jej wykonania, jak i funkcje zaliczki.
Zaliczka nie została uregulowana w systemie prawnym. Zasady jej funkcjonowania należy wyprowadzić bezpośrednio z przepisów kodeksu cywilnego dotyczących wykonywania umów wzajemnych, które wskazują, że strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. Co oznacza, że do zaliczki nie stosuje wskazanych zasad dotyczących przepadku zadatku lub obowiązku jego zwrotu w podwójnej wysokości.
Co lepsze zadatek czy zaliczka?
Zaliczka jako kwota wpłacona na poczet przyszłych należności, nie jest tak jak zadatek, formą zabezpieczenia wykonania umowy. Stanowi jedynie część ceny, która ma zostać zapłacona w przyszłości.
Kancelaria Adwokacka
Bronkowska Chróściel Kobryń Adwokaci